การทำงานของ ไตรแอก (Triac)

ไตรแอก (Triac) เป็นอุปกรณ์สารกึ่งตัวนำจำพวกไทริสเตอร์ (Thyristor) อีกชนิดหนึ่ง เช่นเดียวกับ SCR แต่สามารถนำกระแสได้สองทิศทาง โดยมีคุณสมบัติเป็นสวิตช์ทางอิเล็กทรอนิกส์

 สามารถควบคุมขนาดของกระแสและแรงดันที่จ่ายให้กับโหลดได้ อีกทั้งในการควบคุมการทำงานได้ง่าย ไม่เกิดประกายไฟจากหน้าสัมผัส เพราะอาศัยการเคลื่อนที่ของกระแสอิเล็กตรอนผ่านรอยต่อสารกึ่งตัวนำ Triac เป็นอุปกรณ์ Thyristor อีกชนิดหนึ่ง มีขา 3 ขา คือ Anode 1 , Anode 2 และ Gate สามารถนำกระแสได้ 2 ทิศทาง

Triac จะสามารถนำไปใช้ควบคุมกำลังไฟฟ้าของโหลดไฟฟ้ากระแสสลับ ไม่ว่าจะเป็นการควบคุมความเร็วของมอเตอร์ ควบคุมแสงสว่างของหลอดไฟฟ้า (Light dimmer) ควบคุมความร้อนของขดลวดความร้อนในเครื่องทำน้ำอุ่นไฟฟ้า หรืองานเกี่ยวกับด้านเครื่องมือแพทย์

Triac ประกอบดัวยรอยต่อของสารกึ่งตัวนำ ซิลิกอน P และ N มีขาต่อออกมาสำหรับใช้งานภายนอก 3 ขา ประกอบด้วย เกต (Gate ;G) แอโนด1 (Anode 1 ; A1 ) และ แอโนด 2 (Anode 2 ; A2 ) ในส่วนของขา A1 และ A2 อาจเขียนเป็น MT1 และ MT2 ก็ได้โดย MT มาจากคำว่า Main terminal 

โครงสร้าง สัญลักษณ์ของ Triac และการใช้ SCR 2 ตัวต่อสวนทางกัน

การนำไฟฟ้าของ ขา A1, ขา A2 ก็ต่อเมื่อมีกระแสไฟฟ้ามาทริกที่ขา Gate เมื่อไม่มีกระแสไฟฟ้ามาทริกที่ขา Gate  ขา A1, ขา A2 จะไม่นำไฟฟ้า

เมื่อมีกระแสไฟฟ้ามาทริกที่ขา Gate ขา A1, ขา A2 จะนำไฟฟ้า 

วิธีการตรวจสอบ Triac

วิธีการตรวจสอบ Triac ใช้โอห์มมิเตอร์กระทำ ได้ดังนี้

1. ตั้งมัลติมิเตอร์แบบเข็มไปย่านโอห์ม

ข้่ว + ของมิเตอร์อยู่ขาที่ A2 ขั่ว – อยู่ขาที A1 ได้ค่าความต้านทานสูง

2. ตั้งมัลติมิเตอร์แบบเข็มไปย่านโอห์ม

ข้่ว + ของมิเตอร์อยู่ขาที่ A1 ขั่ว – อยู่ขาที A2 ได้ค่าความต้านทานสูง (สลับขาวัดก็ได้ค่าเดิม)

3. ตั้งมัลติมิเตอร์แบบเข็มไปย่านโอห์ม

ข้่ว + ของมิเตอร์อยู่ขาที่ G ขั่ว – อยู่ขาที A2 ได้ค่าความต้านทานสูง 

4. ตั้งมัลติมิเตอร์แบบเข็มไปย่านโอห์ม

ข้่ว + ของมิเตอร์อยู่ขาที่ A2 ขั่ว – อยู่ขาที G ได้ค่าความต้านทานสูง (สลับขาวัดก็ได้ค่าเดิม)

5. ตั้งมัลติมิเตอร์แบบเข็มไปย่านโอห์ม

ข้่ว + ของมิเตอร์อยู่ขาที่ G ขั่ว – อยู่ขาที A1 ได้ค่าความต้านทานค่าหนึ่ง

6. ตั้งมัลติมิเตอร์แบบเข็มไปย่านโอห์ม

ข้่ว + ของมิเตอร์อยู่ขาที่ A1 ขั่ว – อยู่ขาที G ได้ค่าความต้านทานค่าหนึ่ง (สลับขาวัดก็ได้ค่าเดิม)

7. ตั้งมัลติมิเตอร์แบบเข็มไปย่านโอห์ม

ข้่ว + ของมิเตอร์อยู่ขาที่ A2 ขั่ว – อยู่ขาที A1 ได้ค่าความต้านทานสูง และเมื่อทริกขา G กับขา A2 จะได้ค่าความต้านทานหนึ่ง

8. ตั้งมัลติมิเตอร์แบบเข็มไปย่านโอห์ม

ข้่ว + ของมิเตอร์อยู่ขาที่ A2 ขั่ว – อยู่ขาที A1 ได้ค่าความต้านทานสูง และเมื่อทริกขา G กับขา A1 จะได้ค่าความต้านทานหนึ่ง (สลับขาทริกก็ได้ค่าเดิม)

How Triac Works and Testing ไตรแอกทำงาน ทดสอบอย่างไร